Συνέντευξη με το Θεμιστοκλή Καρποδίνη
Συνέντευξη στον Θεμιστοκλή Καρποδίνη
Από τον Βασίλη Χάγιο
Συναντήσαμε τον ταλαντούχο ηθοποιό Θεμιστοκλή Καρποδίνη και μας μίλησε για την παράσταση “Όνειρο στο Κύμα & Έρως - Ήρως” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη στο θέατρο “Φούρνος”,αλλά και για προσεχή καλλιτεχνικά του σχέδια.
Μιλήστε μας για την παράσταση “ Όνειρο στο Κύμα & Έρως - Ήρως” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που παίζεται αυτή την περίοδο στο θέατρο “Φούρνος”.Πείτε μας λίγα λόγια για την παράσταση και για τον ρόλο που υποδύεστε,αλλά και για την συνεργασία σας με τον σκηνοθέτη Δήμο Αβδελιώδη.Πώς είναι να συνεργάζεσαι με έναν επιτυχημένο και εξαιρετικά καλό σκηνοθέτη;
Θα σας μιλήσω πρώτα για τον κύριο Αβδελιώδη με τον οποίο έχω την μεγάλη τύχη να συνεργάζομαι από πέρυσι. Ο Δήμος είναι μία πραγματικά σπάνια περίπτωση και σκηνοθέτη και ανθρώπου. Ελάχιστες φορές συναντά κανείς στη δουλειά αυτή ανθρώπους τόσο αφοσιωμένους και τόσο εμπνευσμένους. Ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει το λόγο αλλά και ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφέρεται στους συνεργάτες του είναι τόσο μαγικός που το μόνο που απομένει μετά για να απογειωθεί μία παράσταση που ανεβάζει είναι και οι ηθοποιοί του να πιστέψουν και να αφοσιωθούν σε αυτό που κάνουν… κάτι που θεωρώ πως το έχουμε πετύχει στη συγκεκριμένη παράσταση. Η συνεργασία με τον Δήμο είναι για μένα ταυτόχρονα και μία μαθητεία. Τον θεωρώ δάσκαλο σε πάρα πολλά επίπεδα. Αρκεί να σας πω πως βγαίνω στη σκηνή να ενσαρκώσω τον λόγο του Παπαδιαμάντη για περίπου μιάμιση ώρα… χωρίς κανένα άγχος. Αυτό λέει πολλά όχι μόνο για το πόση δουλειά έχει γίνει από κοινού αλλά και για τον τρόπο που δουλεύει ο Δήμος σαν σκηνοθέτης… δεν αφήνει τίποτα στην τύχη, τίποτε αναπάντητο, κανένα περιθώριο όπου μπορεί ο ηθοποιός να μείνει στο κενό και να αισθανθεί μετέωρος. Μου έχει προσφέρει απλόχερα όλα τα απαραίτητα εφόδια ώστε να κρατάω γερά τα «γκέμια» του λόγου, της μουσικής του, του νοήματος και του ρυθμού. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;
Η παράσταση που ανεβάζουμε στο Φούρνο είναι δύο διηγήματα του μεγάλου μας διηγηματογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη… το «Όνειρο στο Κύμα» και το «Έρως – Ήρως». Ο ρόλος που υποδύομαι θα μπορούσε ίσως να είναι ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης. Είναι ένας άντρας γύρω στα τριάντα, όπου μέσα στο δικηγορικό γραφείο όπου εργάζεται ως βοηθός, αντί να φέρει εις πέρας τις δουλειές που του έχει αναθέσει το αφεντικό του… κάθεται και γράφει διηγήματα. Με αυτόν τον τρόπο, μέσα σε λίγα τετραγωνικά μέτρα όπου αισθάνεται εγκλωβισμένος και περιορισμένος, ζει ξανά μέσα από τα γραπτά του στιγμές της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας… στιγμές από τα χρόνια που όπως και ο ίδιος λέει ήταν ακόμη «φυσικός άνθρωπος». Είπα παραπάνω πως ο ρόλος «θα μπορούσε ίσως να είναι ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης». Θέλω να πω μ’ αυτό πως στόχος μας δεν υπήρξε ποτέ να υποδυθώ τον ίδιο τον Παπαδιαμάντη. Στόχος μας ήταν ο λόγος του, η ανάδειξη της μουσικής και των νοημάτων του. Μέσα από αυτή τη διαδικασία της πραγματικής ενσάρκωσης του λόγου του θα μπορούσε ίσως ο ρόλος να είναι και ο ίδιος ο Παπαδιαμάντης. Πέρα όμως από το πώς αισθάνομαι εγώ όταν είμαι στη σκηνή, το οποίο θεωρώ πως δεν αφορά το κοινό πραγματικά, μόνο οι θεατές μπορούν να πουν αν αυτός ο ρόλος είναι ή όχι ο Παπαδιαμάντης.
Το έργο παίζεται στην καθαρεύουσα. Πόσο δύσκολο ήταν για εσάς να μάθετε και να παίξετε τον ρόλο σας στην καθαρεύουσα;
Η καθαρεύουσα και πιο συγκεκριμένα η «γλώσσα του Παπαδιαμάντη», που από μόνη της αποτελεί μία ξεχωριστή κατηγορία, φαίνεται αρχικά δύσκολη στο να μιληθεί σαν ένας λόγος καθημερινός και πόσω δε μάλλον να ενσαρκωθεί επί σκηνής. Η αλήθεια όμως είναι πως η γλώσσα αυτή κατ’ αρχάς υπάρχει ακόμη μέσα στο συλλογικό μας υποσυνείδητο. Είναι απίστευτο το πώς μέσα από τη διαδικασία εκμάθησης του λόγου αυτού μπορεί κανείς να αισθάνεται πως συνδέεται με κάτι από το ίδιο του το παρελθόν. Ο τρόπος που ο Δήμος διδάσκει το λόγο βοηθάει δε πάρα πολύ στο να γίνει αυτός βίωμα, να βγαίνει από μέσα σου σαν νερό τρεχούμενο. Είναι αλήθεια πως οι μύες της γλώσσας μας δεν είναι συνηθισμένοι στο να προφέρουν με τόση άνεση μία τέτοια γλώσσα… οπότε χρειάζεται και από μέρους μου συνεχής εξάσκηση. Το αποτέλεσμα όμως όπως είδατε κι εσείς είναι η απόδειξη πως ο λόγος αυτός μπορεί να είναι προφορικός, να μιλιέται και να είναι ακόμη ζωντανός.
Στο έργο μας αφηγείστε έναν ανεκπλήρωτο έρωτα με μια κοπέλα. Μιλήστε μας γι’ αυτό. Στη ζωή σας έχετε νιώσει τον ανεκπλήρωτο έρωτα ή τον έρωτα χωρίς ανταπόκριση;
Μα φυσικά. Περισσότεροι είναι οι «ανεκπλήρωτοι» από τους «εκπληρωμένους»! Καμιά φορά δε οι ανεκπλήρωτοι μένουν χαραγμένοι στην ψυχή μας περισσότερο από άλλους. Και αυτό όχι γιατί όπως πολλοί λένε «μας μένει απωθημένο», αλλά γιατί καμιά φορά η έλλειψη της σαρκικής επαφής μπορεί πραγματικά να είναι πολύ πιο δυνατή από την ύπαρξή της. Τα δύο αυτά διηγήματα μιλούν για τον έρωτα. Στο πρώτο διήγημα ο Έρωτας είναι ουράνιος, δεν κατεβαίνει επί της γης. Φτερουγίζει από ψηλά και στέκεται αμετάβλητος, θαυμάζοντας με δέος την ομορφιά του γυμνού γυναικείου σώματος. Στο δεύτερο διήγημα ο Έρωτας κατεβαίνει στη γη. Έχει φωλιάσει μέσα στο μυαλό ενός ναύτη και γίνεται έτσι πιο έντονος και οδηγεί στο πάθος, που μ’ αυτό συντάσσεται και ο αφηγητής τελικά και συμπάσχει με το ναύτη.
Τι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με την υποκριτική;
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου είχα κάποιου είδους σχέση με αυτό που λέμε «υποκριτική». Μου άρεσε πάντοτε να μεταμορφώνομαι σε κάτι άλλο… όπως αρέσει βέβαια στα περισσότερα παιδιά όταν παίζουν. Απλά σε μένα περνώντας τα χρόνια αυτό έγινε μία ανάγκη πιο υπαρκτή και ουσιαστική. Μου άρεσε αρχικά γιατί έμπαινα σε άλλες διαστάσεις, σε άλλους χωροχρόνους και με τον καιρό αυτό με γοήτευε όλο και περισσότερο. Δεν θα ξεχάσω ποτέ ότι στο χωριό μου ήμουν το μόνο παιδί της γενιάς μου που δεν μασκαρευόμουν μόνο τις απόκριες. Ντυνόμουν μασκαράς όποια εποχή και να ‘τανε, χειμώνα, καλοκαίρι, άνοιξη… δεν είχε καμία σημασία για μένα αν ήταν ή όχι απόκριες, και γνωρίζοντας τα χρόνια εκείνα από τα βιώματά μου μόνο αυτόν τον τρόπο για να «μεταμορφωθώ» σε κάτι άλλο… αυτό έκανα… ντυνόμουν μασκαράς και γύριζα στα σπίτια του χωριού. Μετά ασχολήθηκα στα σχολικά και φοιτητικά μου χρόνια με το ερασιτεχνικό θέατρο και κάποια στιγμή βρέθηκα να παίζω επαγγελματικά την πρώτη μου παράσταση το 2006… ήταν η παράσταση «Μ’ ένα καράβι φορτηγό» που κάναμε με την ομάδα Πασπαρτού σε σκηνοθεσία της Μάνιας Παπαδημητρίου στο «Ανοιχτό Θέατρο». Μετά απ’ αυτό όλα πήραν το δρόμο τους. Πήγα στη δραματική σχολή και ασχολήθηκα επαγγελματικά πια με την υποκριτική.
Ποιες συνεργασίες ονειρεύεστε για το μέλλον; Ποιους θεωρείτε δασκάλους στο χώρο;
Δεν είμαι από τους ανθρώπους που κάνουν τρελά όνειρα για το μέλλον. Προτιμώ να ονειρεύομαι πώς μπορεί το παρόν να γίνεται περισσότερο απολαυστικό και μαγικό. Φυσικά υπάρχουν κάποιοι έλληνες σκηνοθέτες τους οποίους θαυμάζω και θα ήθελα κάποια στιγμή στο μέλλον να συνεργαστώ μαζί τους, αλλά δεν υπάρχει και κανένας λόγος βιασύνης. Προς το παρόν η συνεργασία μου με τον Δήμο Αβδελιώδη με γεμίζει τόσο πολύ, αισθάνομαι τόσο τυχερός που συναντηθήκαμε που θεωρώ πως θα ήταν κρίμα πρώτα απ’ όλα για μένα και μεγάλη πλεονεξία να σπαταλήσω το χρόνο μου σε όνειρα για άλλες συνεργασίες. Προτιμώ να ξοδεύω τον χρόνο και την ενέργειά μου στο παρόν και σε αυτό που κάνω τώρα. Το μέλλον θα έρθει είτε το ονειρευτώ είτε όχι.
Η λέξη «δάσκαλος» έχει πολύ μεγάλη σημασία. Δασκάλους στον χώρο μας γενικά θεωρώ αυτούς που βοηθούν τον ηθοποιό να εξελιχθεί πραγματικά. Αυτούς που του προσφέρουν απλόχερα τις γνώσεις τους χωρίς κόμπλεξ και ανταγωνισμούς. Αυτούς που μπορούν με αληθινή ευγένεια να αγγίξουν την ψυχή του ηθοποιού και να τον βοηθήσουν να ανθίσει. Αυτούς που όταν κατέχουν πραγματικά τη γνώση για την τέχνη του θεάτρου έχουν και τον τρόπο να την μεταδώσουν, έχουν τον τρόπο να εξοπλίσουν τον ηθοποιό με εφόδια τα οποία θα είναι χρήσιμα για μια ζωή. Κι επειδή όπως γνωρίζουμε όλοι ο δάσκαλος δεν είναι τίποτα χωρίς τον μαθητή και το τι αποτελέσματα θα έχει μία «διδασκαλία» εξαρτάται και από τους δύο, δεν μπορώ να παρά να θεωρήσω ως δασκάλους μου στο χώρο του θεάτρου ανθρώπους τους οποίους έχω ο ίδιος συναντήσει μέχρι τώρα είτε στη δραματική σχολή είτε στις συνεργασίες μου στο θέατρο. Όπως σας είπα και παραπάνω η τωρινή μου συνεργασία με τον Δήμο είναι ταυτόχρονα και μία μαθητεία. Ο κύριος Αβδελιώδης είναι για μένα ο μεγαλύτερος δάσκαλος που έχω μέχρι στιγμής συναντήσει στα λίγα χρόνια που είμαι στο χώρο. Στο πλαίσιο των σπουδών μου στη δραματική σχολή ο Έκτορας Λυγίζος είναι ένας από τους δασκάλους μου που ξεχωρίζω.
Φέτος στην ελληνική τηλεόραση γίνονται πολλά σήριαλ. Σας ενδιαφέρει ο χώρος της τηλεόρασης; Σας έχει γίνει πρόταση να συμμετάσχετε σε κάποιο σήριαλ;
Πρόταση για σήριαλ δεν έχω δεχθεί μέχρι τώρα, αλλά κι εγώ δεν έχω πάει ποτέ σε κάποιο ανάλογο casting. Το θέατρο με γοητεύει πολύ περισσότερο. Η αλήθεια είναι βέβαια πως στην ελληνική τηλεόραση τα σήριαλ τα οποία θεωρώ πως αξίζουν και έχουν πραγματικά κάτι να πουν και να προσφέρουν στον κόσμο που τα βλέπει είναι ελάχιστα… μετρημένα στα δάχτυλα ενός χεριού. Αναλογικά λοιπόν, οι πιθανότητες να βρεθεί κανείς σε μία συνεργασία άρτια καλλιτεχνικά ,στην οποία δεν θα αισθάνεται πως κοροϊδεύει τον εαυτό του και τον κόσμο, είναι περισσότερες στον χώρο του θεάτρου παρά της τηλεόρασης.
Ποιες συνεργασίες σας ξεχωρίζετε στο χώρο;
Δεν μπαίνω σε αυτή τη διαδικασία γιατί όλες μου τις συνεργασίες τις θεωρώ εξίσου σημαντικές και γι’ αυτό άλλωστε τις επέλεξα. Σίγουρα η φετινή συνεργασία έχει κάποιες παραπάνω ιδιαιτερότητες γιατί είναι ένας μονόλογος και αυτό για έναν ηθοποιό είναι μεγάλη πρόκληση και από μόνο του το κάνει ξεχωριστό, αλλά εγώ προσωπικά θεωρώ όλες μου τις συνεργασίες το ίδιο ξεχωριστές.
Θα θέλατε να ασχοληθείτε στο μέλλον με το κινηματογράφο;
Ναι. Ο κινηματογράφος είναι μία τέχνη με την οποία δεν έχω ακόμη αναμετρηθεί και θα με ενδιέφερε πάρα πολύ να μου δοθεί η ευκαιρία κάποια στιγμή στο μέλλον.
Ποια είναι τα χόμπυ σας; Έχετε άλλη ασχολία εκτός από το θέατρο;
Ναι. Ασχολούμαι αρκετά με την μουσική κυρίως την λαϊκή και παραδοσιακή, είναι άλλωστε και το αντικείμενο των πρώτων μου σπουδών και έχω και διάφορες άλλες συνήθειες και ασχολίες όπως όλος ο κόσμος οι οποίες δεν αφορούν στην προκειμένη το αναγνωστικό κοινό.
Με ποια κριτήρια επιλέγετε μια συνεργασία;
Το βασικότερο κριτήριο για μένα είναι να πιστεύω στον σκηνοθέτη. Δεν έχω συνεργαστεί ποτέ με κάποιον άνθρωπο που δεν τον πιστεύω, γιατί διαφορετικά δεν μπορώ να υπάρξω ούτε λεπτό μέσα σε μία τέτοια συνεργασία. Αυτό το έχω ως απαράβατο όρο και τελικά έχει αποδειχθεί σωτήριο έως τώρα.
Είστε ερωτευμένος αυτή την περίοδο; Τι είναι για εσάς ο έρωτας;
Αυτήν την περίοδο είμαι ερωτευμένος με διάφορα… κυρίως όμως με τη δουλειά μου. Τι να ‘ναι για μένα ο έρωτας; Ό,τι είναι για όλο τον κόσμο φαντάζομαι… και την προσωπική μου ερμηνεία να σας καταθέσω θα είναι πολύ λίγη μάλλον… ο έρωτας δεν ρωτάει γνώμες ούτε χωράει σε περιγραφές «κατά το δοκούν» πιστεύω… είναι ίδιος για όλους.
Τα προσεχή καλλιτεχνικά σας σχέδια;
Τα προσεχή σχέδια είναι ότι συνεχίζω τη συνεργασία μου με τον Δήμο Αβδελιώδη. Η παράσταση τελειώνει σε δύο βδομάδες στο θέατρο «Φούρνος» και θα ακολουθήσουν κάποιες παραστάσεις εκτός Αθηνών την άνοιξη και το καλοκαίρι με την παράσταση αυτή αλλά και με το «Αμάρτημα της Μητρός μου» στου Γ. Βιζυηνού σε σκηνοθεσία επίσης του Δήμου. Τον χειμώνα πιθανότατα θα ανέβουν και οι δύο αυτές παραστάσεις πάλι στην Αθήνα.
